Vaak krijgen we de vragen: “Leidt het toestaan van redelijke aanpassingen voor neurodivergente collega’s niet tot jaloezie bij anderen? Waarom houden sommigen hun diagnose liever voor zichzelf? Hoe kunnen we uiten wat we nodig hebben zonder angst voor vergelding of overbescherming? Hoe voorkomen we fricties en miscommunicaties in ons divers team?” Psychologische veiligheid ligt altijd aan de basis van de oplossing voor deze vragen.
Wat is psychologische veiligheid?
Psychologische veiligheid gaat over het vrij kunnen delen zonder angst voor negatieve gevolgen. Het concept werd voornamelijk bekend door onderzoek van prof. Amy C. Edmondson (Harvard Business School).
Dit betekent dat het delen van ideeën, zorgen en kritiek en het openlijk praten over persoonlijke problemen goed en welkom is en dat de persoon niet het risico loopt belachelijk gemaakt te worden door managers of collega’s of zelfs een negatieve prestatiebeoordeling te krijgen.
Psychologische veiligheid is goed voor het creëren van leeromgevingen met meer innovatie en creativiteit en waar (potentiële) problemen eerder aan het licht komen en aldus sneller aangepakt kunnen worden.
Waarom is het belangrijk voor neurodiverse teams?
Psychologische veiligheid is essentieel bij het creëren van een neuro-inclusieve organisatie. Uit onderzoek is gebleken dat psychologische veiligheid expliciet helpt bij het ontsluiten van het potentieel van diverse teams. Zonder psychologische veiligheid bleek immers dat een diverse groep slechter presteert dan een homogeen team (een team waarin mensen redelijk op elkaar lijken) vanwege de verschillende achtergronden van de individuen in de groep.
Bij neurodiverse groepen kunnen de verschillende communicatiestijlen, de uiteenlopende interpersoonlijke vaardigheden en stigma’s en vooroordelen ook leiden tot een gebrek aan effectieve communicatie en samenwerking tussen teamleden. Zo kunnen teamleden die bijvoorbeeld moeite hebben om te spreken, die meer introvert zijn of moeite hebben om hun gedachten onder woorden te brengen, vaker zwijgen of regelmatiger onderbroken worden.
Door het toepassen van psychologische veiligheid in de organisatie kunnen de (neuro)diverse teams deze moeilijkheden overwinnen, hun unieke sterktes, vaardigheden en inzichten benutten en uiteindelijk doorgaans net beter presteren dan de meer homogene teams.
Het bouwen van een psychologisch veilige omgeving is de verantwoordelijkheid van iedereen. Niettemin is het goed om te beginnen bij het leiderschap van de organisatie, door het goede voorbeeld te geven en tegelijkertijd de teams te faciliteren om hun eigen veiligheidsniveau te verbeteren.
Voorwaarde voor succes
Voor bedrijven die inzetten op neurodiversiteit, is psychologische veiligheid niet zomaar een mooie toevoeging; het is een essentiële voorwaarde voor succes. Het bouwt bruggen waar eerst barrières waren, en maakt van neurodiversiteit een katalysator voor innovatie, productiviteit, creativiteit en een competitief voordeel.
In een wereld die sneller verandert dan ooit, is het vermogen om ieders unieke talenten en perspectieven te aanvaarden en in te zetten, geen optie meer, maar een noodzaak. Laten we samen werken aan het bouwen van die psychologisch veilige werkomgevingen, waar iedereen kan bloeien.
Wil je meer weten over het onderwerp en hoe je dit kunt toepassen in je neurodiverse team? We helpen je graag verder. Aarzel niet om ons te contacteren.
Daphné leerde een veilige werkomgeving te creëren voor en leiding te geven aan een team van neurodivergente mensen, nadat ze de diagnose van ADHD en autisme had gekregen. Ze startte Bjièn samen met Dietrich om andere leiders en teams te helpen met het bewustworden van neurodiversiteit en hun werkplek neuroinclusief te maken. — Meer over Daphné
Dietrich groeide van expert in software engineering tot een consultant en trainer in neurodiversiteit. Hij leerde de kracht van psychologische veiligheid en het beperken van mentale belasting terwijl hij softwareontwikkelteams leidde, en ontdekte geleidelijk de waarde voor zijn eigen ADHD en autistisch brein. Tegenwoordig helpt hij leiders en HR-professionals om hun teams te laten floreren met neurodiversiteit. — Meer over Dietrich