Introversie op de werkvloer: kansen die je niet mag missen

Op de moderne werkvloer is er steeds meer aandacht voor diversiteit, waaronder de verschillen in persoonlijkheidskenmerken zoals introversie. Toch merken we in onze lezingen en workshops dat er nog veel onbewuste taboes leven over introverte en ambiverte medewerkers. Als je geen spontane ’tafelspringer’ bent of direct je stem laat horen, loop je het risico om over het hoofd gezien te worden bij promoties of belangrijke projecten.

Dit is zonde, want introverte medewerkers vormen een groot deel van de bevolking — naar schatting 30 procent. Hun unieke sterke punten en perspectieven bieden een enorme meerwaarde voor organisaties, mits ze de ruimte en steun krijgen om te floreren. Het negeren van deze kwaliteiten betekent kansen laten liggen.

Wat is introversie?

Introversie is geen gebrek aan sociale vaardigheden of een probleem dat moet worden opgelost. Het is een persoonlijkheidskenmerk waarbij mensen energie halen uit rust, introspectie en tijd alleen, in plaats van uit externe prikkels. Introverte personen communiceren vaak rustig en doordacht.

Naast introverte en extraverte personen zijn er ook ambiverte personen (naar schatting 60 % van de bevolking). Ambiverte personen bevinden zich tussen introversie en extraversie. Afhankelijk van de situatie, het gezelschap of de context, vertonen zij kenmerken van beide.

De sterktes en kracht van introverte medewerkers op de werkvloer

Introverte collega’s brengen een reeks unieke kwaliteiten met zich mee die een organisatie kunnen versterken:

• Diepgaand nadenken en analyseren: ze nemen de tijd om complexe vraagstukken van alle kanten te bekijken, wat leidt tot weloverwogen beslissingen en waardevolle aanvullingen op brainstorms.
• Luistervaardigheden: hun vermogen om actief te luisteren helpt bij het begrijpen van de behoeften van collega’s en klanten.
• Creativiteit en innovatie: velen hebben vaak een rijke innerlijke wereld en een unieke benadering van uitdagingen, wat kan leiden tot innovatieve oplossingen.
• Sterke focus en autonomie: ze werken vaak geconcentreerd en effectief, vooral in omgevingen waar ze zonder onderbrekingen en overprikkelingen kunnen werken. Ze kunnen ook zeer goed zelfstandig en autonoom werken. De valkuil zit hier dan wel in dat 100 % tijd alleen (zoals we bij COVID-19 hebben meegemaakt) dan ook weer niet goed is en kan zorgen voor eenzaamheid. Het is dus belangrijk om hier samen te zoeken naar een goede balans tussen samenwerken en alleen werken.
• Empathie en zelfbewustzijn: ze zijn vaak in staat om sterke, authentieke connecties met anderen te maken en blinken uit in situaties die emotionele intelligentie vereisen. Dit maakt hen vaak waardevolle teamspelers en uitstekende bruggenbouwers.

Hun uitdagingen en hoe deze verminderen

Hoewel introverte personen net zo capabel zijn en waardevolle bijdragen leveren als hun extraverte collega’s, worden hun kwaliteiten niet altijd herkend of gewaardeerd in traditionele werkomgevingen die gericht zijn op extravert gedrag. Daar lopen ze dus tegen obstakels aan waardoor ze hun volle potentieel niet kunnen benutten. Enkele veelvoorkomende uitdagingen zijn:

• Overprikkeling in drukke omgevingen: open kantoortuinen, constante interactie, teambuilding en andere situaties met veel prikkels en sociale interacties kunnen zeer vermoeiend zijn. Het bieden van stille werkplekken, thuiswerk, een aparte kantoorruimte of noise-cancelling koptelefoons kan helpen. Alsook, voorzie tijd alleen of focustijd voor introverte medewerkers, zodat ze weer kunnen opladen door alleen te zijn.
• Minder zichtbaarheid: Introverten promoten zichzelf en hun werk vaak minder actief, wat kan leiden tot een onderwaardering van hun prestaties. Maar ook het missen van promoties of zelfs promoties die enkel worden gegeven aan hun extraverte collega’s die hier veel spraakzamer over waren ondanks dat het ging over een gedeelde inspanning. Regelmatige check-ins, teambeloningen en erkenning van hun bijdragen zijn cruciaal.
• Langere verwerkingssnelheid: vaak hebben ze ook meer tijd nodig bij het geven van ad hoc feedback en besluitvorming. Het vooraf delen van informatie en voorbereidingstijd bij ongeplande meetings om na te denken kunnen hen helpen.
• Extravert gedrag als de norm op de werkvloer: op traditionele werkvloeren heerst nog vaak het idee dat wie zich snel en vlot kan uitdrukken, expert is in hun vak. Het is ook moeilijk om je expertise te tonen als introvert persoon als je de ruimte niet krijgt, onderbroken wordt of er niet naar gevraagd wordt. Daarnaast heerst nog vaak het idee dat een leider extravert gedrag moet vertonen. Denk hierbij aan vlot praten, houden van sociale activiteiten, veel netwerken, veel praten met je teamleden, … Daardoor worden introverte medewerkers vaak over het hoofd gekeken wanneer het aankomt op promotie maken tot leidinggevende. Als manager is het dan ook jouw taak om iedereen in je team goed te leren kennen, wat hun sterktes en bijdragen zijn tot het team. En ook eens durven out of the box denken dat jouw introverte teamlid weleens de beste kandidaat kan zijn.

Hoe ondersteun je introverte medewerkers?

Een (neuro-)inclusieve werkplek biedt ruimte voor verschillende persoonlijkheidstypen, waaronder introverten. Hier zijn enkele manieren om hen te ondersteunen:

1. Creëer flexibele en rustige werkruimtes: Zorg voor rustige plekken waar medewerkers zich kunnen concentreren. Maar ook plekken waar extraverte medewerkers hun energie kwijt kunnen.
2. Stel duidelijke verwachtingen en communiceer transparant: op deze manier is het duidelijk hoe iemand geëvalueerd wordt, hoe je promotie kan krijgen en wat de bedrijfsdoelstellingen zijn.
3. Erken individuele prestaties: waardeer ieders bijdrage, zelfs als ze minder zichtbaar zijn.
4. Stimuleer een hybride werkomgeving: Veel introverten voelen zich prettig bij een mix van thuiswerken en kantoorwerk.
5. Bevorder inclusieve vergaderingen en werk aan de psychologische veiligheid in het team: geef ieder de ruimte om hun mening te delen, bijvoorbeeld door vooraf agenda’s te delen of schriftelijke input vooraf te vragen. Ga de persoon ook niet onderbreken als die zich probeert te concentreren bij het formuleren van hun feedback of beslissing.
6. Respecteer persoonlijke grenzen: sommige medewerkers hebben vaak meer tijd nodig om op te laden na sociale interacties. Geef hen de ruimte om dit te doen. Respecteer het als de collega vraagt om even gerust gelaten te worden of te laten uitspreken. Besef dat sociale interactieve teambuildings niet de manier zijn om een hecht team te bouwen. Dat doe je dag in dag uit door open en transparant naar elkaar te communiceren. Dus hou ook bij teamactiviteiten rekening met persoonlijke grenzen. Dwing neurodivergente medewerkers ook niet om sociaal te zijn, uit hun comfortzone te gaan of te netwerken. Ga altijd in overleg wat een haalbare activiteit is voor iedereen in het team (eventueel met de nodige aanpassingen).

Conclusie: bouwen aan een inclusieve toekomst

Het benutten van de kracht van introverten medewerkers is geen luxe, maar een noodzaak voor organisaties die willen innoveren, versnellen of groeien. Door te investeren in een (neuro-)inclusieve werkcultuur, waarin verschillende persoonlijkheden tot hun recht komen, benut je de volledige potentie van je team.